چای ایرانی به غیر از جایگاهی که از لحاظ بعد فرهنگی در جامعه ما باز کرده در اقتصاد کشورمان نیز سهیم است. از کشاورز گرفته تا کارخانه دار. این نوشیدنی اصیل و دلپذیر، همواره جایگاه ویژهای در بین ما داشته است. سال زراعی 1404 نیز شروع گردیده و تولید چای ایرانی و خرید چای رونق گرفته. این محصول با ارزش نیازمند یک نگاه ویژه و یک همت عمومی برای بالا بردن کیفیت و ارتقا و حفظ و بقای تولید آن دارد تا بتوان به اقتصاد خانواده های بسیاری از آن کسب درآمد میکنند کمک کرد. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع، به بررسی ابعاد مختلف تولید چای ایرانی در سال 1404 میپردازد.
*وضعیت تولید چای در سالهای اخیر
طبق آمار سازمان چای در سال زراعی گذشته حدود ۱۲۴ هزار و ۵۹۰ تن برگ سبز چای به ارزش ۲ هزار و ۱۷ میلیارد تومان از چایکاران خریداری شده و حدود ۲۸ هزار تن چای خشک نیز تولید شده است. این مقدار در مقایسه با سال قبل یعنی 1402 تغییری نداشته اس؛ اما در سال 1404 با توجه به بارشهای مناسب در سال گذشته انتظار می رود کیفیت برگ سبز چای به نسبت سال قبل بالاتر باشد.
*چالشهای پیش روی تولیدکنندگان چای ایرانی
مهمترین چالشی که باغدار با آن روبروست بهای برگ سبز است که هزینه های کاشت و داشت و برداشت را تامین نمی کند. از آن سو تغییرات اقلیمی و کم آبی بر روی مقدار تولید اثر می گذارد و نیز کاشت اولین بوته های چای به صد سال قبل بر می گردد و افزایش سن بوته های چای بر کیفیت چای تولید شده اثر می گذارد.
و اما کارخانه داران در واقع همان مکانی که تولید چای خشک صورت می گیرد با چالشهایی مانند فرسوده شدن دستگاها، بالا رفتن چشمگیر هزینه ها و تورم و عدم توانایی آنها برای بروز رسانی دستگاهها است. به خصوص در بازار رقابتی چای که نیاز به توجه ویژه مسولین دارد.
دولت می تواند با حمایت های مالی با ارائه تسهیلات و وامهای کمبهره به تولیدکنندگان چای، به بروز رسانی دستگاهها و ملزومات و در نتیجه کیفیت چای کمک کند و یا با ارائه آموزشهای تخصصی و مشاورههای فنی به تولیدکنندگان آنها را در تولید یک چای با کیفیت همراهی کند و نیز می تواند با کمک به بازاریابی و فروش، به معرفی چای ایرانی را در بازارهای داخلی و خارجی بپردازد.
*اما اتفاق خوبی که در سالهای اخیر با آن روبرو شده ایم افزایش تقاضا برای استفاده از چای ارگانیک و طبیعی است.
*راهکارهای بهبود تولید چای ایرانی در سال 1404
برای بهبود وضعیت تولید چای ایرانی یکی از راهکارها استفاده از نهال مرغوب و با کیفیت است.
رعایت اصول بهزراعی از کاشت چای گرفته تا مراقبت ها شامل آبیاری کوددهی شخم زنی و برداشت اصولی چای به اصلاح یک غنچه و دو برگ در کیفیت تولید چای خشک تاثیر به سزایی دارد.
بهینهسازی فرآیند تولید و تجهیز و استفاده از ماشینآلات نوین
کنترل کیفیت در تمام مراحل تولید به صورت منظم و همیشگی
علاوه بر کیفیت، بستهبندی مناسب و جذاب بر روی مصرف کننده نهایی ثاثیر گذار است.
کاهش ضایعات
توسعه صادرات
استفاده از روشهای نوین بازاریابی (مانند بازاریابی آنلاین، شبکههای اجتماعی) که فروشگاه چای شمال به قطع از باسابقه سایت های این حوزه است.
*پراکندگی باغات چای در ایران
بیشترین مساحت زمین های کشت چای یعنی حدود 90 درصد آن در استان گیلان و مابقی در استان مازندران در شهرهای رامسر و تنکابن و … کشت می شود.
مهمترین شهرها از لحاظ سطح زیر کشت در هکتار طی آمارهای سال 1400
لنگرود 4473
املش 4078
رودسر 3843
لاهیجان 3580
فومن 1553
سیاهکل 1036
در آخر تولید چای ایرانی در سال 1404، نیازمند برنامهریزی دقیق، استفاده از روشهای نوین، و حمایتهای همهجانبه است. با توجه به نکات ذکر شده در این مقاله، میتوان ضمن حفظ کیفیت و اصالت این محصول با ارزش، به رونق صنعت چای کشورمان کمک کرد.